Vietnam & Thailand (Vipassana meditation)

Uiteindelijk zitten we een dikke week in Hoi An en kan ik dit stadje, ondanks het massatoerisme, toch wel tot een van mijn favorieten rekenen. Na heel lang wikken en wegen over aan de ene kant het geld, aan de andere kant een weggegooide dag, aan de ene kant overbodige luxe aan de andere kant een slapeloze nacht, aan de ene kant gemakzucht en aan de andere kant moeilijk doen als het makkelijk kan, besluiten we een binnenlandse vlucht te nemen in plaats van een 24 uur durende busrit. Op dit moment is er vrij weinig over van de doorgewinterde goedkope backpackers die we zijn en hangen we voornamelijk de luxe poezen uit. Maar hoe lekker is dat gevoel wanneer je 1,5 uur later op je bestemming uit het vliegtuig stapt: Ho Chi Minh city (Saigon).

Het regent, regent en regent, dus we besluiten lekker typisch, op een regenachtige dag, naar het museum te gaan. Als de teletubbies Tinky Winky en Dipsy stampen we in onze reuze poncho's door de plassen. Ik moet eerlijk toegeven, ik heb me als een klein kind behoorlijk verzet tegen deze museum dag, maar eenmaal binnen in het War remnants museum kijk ik mijn ogen uit en komen er herinneringen boven van de geschiedenislessen van jaren geleden. Met een weeïg gevoel en een flinke klomp in mijn maag herleven we de geschiedenis door middel van een hele reeks indrukwekkende foto's en bijschriften.

Eenmaal buiten stroomt het nog altijd van de regen, maar aangezien ik perse naar dat 'ene' koffietentje wil, gaan we dapper op pad. Poncho of niet, we raken compleet doorweekt en gaan lachen en zingend over straat. Eenmaal aan de koffie zien we een bord staan met de tekst 'Because of hurricane Usagi we need to close earlier today. Stay safe!' en we kijken elkaar verwonderd aan. Een storm? Zit er opnieuw een natuurramp op onze hielen? Na de aardbeving, tsunami en vulkaanuitbarsting nu een hurricane? We checken het direct op internet en wanneer het beetje angst dat we hebben, wordt weggenomen, gaan we de straat weer op richting Ben Thanh (een gigantisch overdekte markt). Bijna alle kraampjes zijn al dicht, maar we scoren nog een snelle goedkope hap. Terwijl de andere kraampjes de lampen al uit doen, mixen ze alle laatste restjes door elkaar en zitten wij uiteindelijk in het donker, met onze voeten in een laag water en vergezeld door kakkerlakken, te eten.

Ondertussen helemaal koud en verkleumd lopen we in het donker terug naar ons hostel, maar dit slaat al snel om in puur plezier. Omdat het al de hele dag met bakken uit de lucht komt, kan het water niet meer afgevoerd worden en lopen we letterlijk door rivieren in plaats van straten. We waden tot onze knieën over kruispunten, winkels en huizen beginnen deels onder te lopen en scooters en auto's kunnen niet overal verder rijden vanwege het hoge water. De lichte onrust die we toch wel voelen, wordt weggenomen door de locals die dit vaker meemaken en een oud mannetje loopt ons breed grijnzend tegemoet wanneer hij ziet hoeveel plezier we hebben. We zijn zo bezig met lol trappen dat ik het volgende moment als perplex blijf staan met mijn hart op standje triltafel. Terwijl ik namelijk met Freek op de stoep sta te lachen (met zijn mobiel in mijn hand voor de navigatie) scheurt er een scooter voorbij. De vuilak achterop probeert de mobiel uit mijn handen te grissen, maar door de regen en hun snelheid krijgt hij geen grip. Vervolgens gaan ze in de rivier van water bijna onder uit, om daarna alsnog hard weg te scheuren. Wij staan ondertussen te trillen van ongeloof en woede, maar het enige wat we er van kunnen maken; gelukkig dat ik hem zo stevig vast had en dat het zo slipperig is door de regen. Stelletje ratten. Waarom laten ze twee reuze teletubbies niet gewoon rustig buiten in de regen spelen?

De volgende dag, 26 november, zitten we alweer in ons zoveelste vliegtuig naar een nieuwe bestemming: Bangkok in Thailand. En even eerlijk: natuurlijk zijn wij niet zo stom of naïef om opgelicht te worden. Wij trappen daar gewoon niet in. Toch?
Wel dus. Zelfs na tien maanden reizen in Azië. Wanneer we een trein en boot/bus combi ticket willen boeken bij een tourist information zijn we een beetje gehaast en willen we niet te veel gedoe aangezien we maar twee dagen hebben. We hebben nog vrij weinig benul van de munteenheid, laten ons veel te snel ompraten en worden met 50 euro afgezet. Hier komen we later pas achter wanneer we toch nog maar even internet checken. Dan doorlopen we de hele gebeurtenis en zien we pas hoe smerig het eigenlijk is gespeeld, hoe ze net de juiste dingen weten te zeggen en hoe goed gelovig we eigenlijk zijn geweest. We gaan terug om verhaal te halen en laten ons iets te makkelijk met een slap verhaal weer buiten zetten. De tweede keer dat we terug gaan, verandert ze constant van verhaal en praat ze zichzelf helemaal vast. We weten heel duidelijk ons punt te maken, maar meer schieten we er ook niet mee op. Ze troggelt ons dan misschien geld af, maar we laten haar niet onze enige dagen in Bangkok verpesten en we staan in ieder geval weer op scherp!

Het ene moment eten we bij een local tentje in de straat, het volgende moment komen we in een chaos bij ons hostel terug. Veel mensen staan al buiten met hun tassen, de hostelbaas en staff zijn nergens te bekennen en niemand snapt wat er aan de hand is, behalve dat we het hostel uitgezet worden. Later blijkt dat de baas al 4 maand de huur niet heeft betaald aan de pandeigenaar en dat het pand nu in beslag wordt genomen. Zelf hebben we één nacht betaald plus de deposit, maar er zijn ook gasten die al twee weken vooruit betaald hebben. Pissig door het weggegooide geld gaan we zelf op zoek en uiteindelijk weten we het geldkistje te vinden met de deposit van iedereen. Wat een top gevoel om dit als een soort Sinterklaas gewoon uit te delen. Zodra duidelijk wordt dat er echt niemand terug komt van de staff besluiten we de koelkast te plunderen van cola en bier. Ten slotte boeken we een nacht in het hostel ernaast en zien we (met een opperst smakend biertje) hoe er steeds meer hostelgasten terug komen van een dag in het centrum. Beteuterd staan ze naar een gesloten deur en het in donker gehulde hostel te kijken om vervolgens via een achterdeur de tassen te kunnen pakken.

Bangkok, je was me een waar avontuur (en dan heb in het nog niet eens over de opdringerige straatlui, de schorpioenen op stokjes, mijn oververmoeide gezeur of de seks hebbende mensen in het dorm-bed onder mij), maar ik vind het persoonlijk geen enkel probleem om weer door te reizen. Wanneer ik 's ochtends vroeg Freek gedag zeg 'tot over 11 dagen!' en in de tuktuk naar het treinstation zit, besef ik pas hoe moe ik eigenlijk ben na drie nachten veel te weinig slaap. Waarom leek het ons een goed idee om juist nu in een hostel en dus in een lawaaierige dorm te slapen, terwijl ik straks elf dagen lang om 04.00 op moet staan..? Aan de andere kant: accepteren, go with the flow, het komt goed en let's do it!

Heb je ooit een moment van verveling in Bangkok? Ga dan gewoon een paar uur op een bankje op het treinstation zitten. Waar eerst een vrouw midden op het perron een kleedje uitspreid om er vervolgens samen met haar kind languit op te gaan liggen staat even later een Japanner met zijn fietshelm nog op de krant te lezen, loopt er een groepje backpackers allen gehuld in de afstotelijke (mijn mening) olifanten broeken, zet een andere vrouw haar stalletje uit met etenswaren en zit een monnik alles rustig te observeren. Wanneer ik eenmaal in de trein zit, schrik ik me kapot wanneer er plotseling een natte spons tegen mijn raam knalt. Even later is het het water van een hoge drukspuit en het wordt afgesloten met een droogtrekker dus de komende acht uur kan ik door een brandschoon raam naar buiten kijken. Het blijft niet alleen bij de ramen lappen service want na vertrek worden er broodjes, thee, koffie en een complete lunch uitgedeeld (gratis!!), het afval wordt continu opgehaald en eens in de zoveel tijd wordt het gangpad aangeveegd en zelfs gedweild..

Eenmaal in Chaiya aangekomen deel ik met drie andere reizigers een taxi om vervolgens in het donker bij de Wat Suan Mokkh tempel aan te komen. Hier krijg ik een kamer (lees: hok) toegewezen in het vrouwen complex met een houten plank als bed en een blok hout als kussen. Moe van de opgekropte adrenaline krijg ik het voor elkaar om direct in slaap te vallen en de volgende ochtend loop ik van de tempel naar het Wat Suan Mokkh retrait centrum. Het centrum ligt midden in het bos en de velden en bestaat uit een eethal, meerdere dorms, verschillende meditatie hallen en drie vijvers. Na het ontbijt, een officiële inschrijving, een interview, het inleveren van al mijn afleidende spullen (mobiel, camera, agenda, boeken, notitieboek), een lunch en heel veel geklets met de andere deelnemers (nu het nog kan), krijg ik mijn kamer toegewezen. Deze bevind zich in een vrouwendorm waar ik met twintig andere meiden/vrouwen verblijf en het is vrijwel niets anders dan afgelopen nacht: een betonnen hok met een houten plank, een houten kussen, een bamboomatje en een fleece deken. Met een grijns hang ik mijn gekke blousjes en broeken aan het waslijntje zodat ik voor de komende tien dagen toch een kleurrijk thuis creëer. De wasruimte bestaat uit een grote waterbak in het midden (de douche) en met kleine bakjes schep je het water over je heen. Met een verplichte sarong omgeknoopt is het nog een hele kunst om je daadwerkelijk te wassen op deze manier.. De meditatiehal is vrijwel alleen een gigantisch dak boven een zandvlakte waardoor je letterlijk in de natuur zit en met jutenzakken, meditatiematjes en kussens zijn er meer dan honderd meditatiespots gecreeerd. Om 19.00 wordt vervolgens de stilte ingeluid en mijn Anapanasati Vipassana avontuur begint...

Tien dagen lang niet praten, geen oogcontact, na 13.00 niet meer eten, mannen en vrouwen altijd gescheiden , niet zingen, dansen of sporten, nergens liggen behalve op bed en niets doden (inclusief muggen). Tien dagen lang onderstaand schema met een uitzondering van dag negen aangezien deze uit negen meditatie uren bestaat en de enige maaltijd van die dag het ontbijt is.

Dagschema:
04.00 Opstaan
04.30 Ochtend lezing
04.45 Zit meditatie
05.15 Yoga
07.00 Dhamma lezing en zit meditatie
08.00 Ontbijt
09.00 Werktaak en kleren wassen
10.00 Dhamma lezing en zit meditatie
11.00 Loop meditatie
11.45 Zit meditatie
12.30 Lunch
13.30 Schoonmaken en wassen
14.30 Meditatie instructie en zit meditatie
15.30 Loop meditatie
16.15 Zit meditatie
17.00 Chanting (zingen)
18.00 Thee
19.30 Zit meditatie
20.00 Groep loop meditatie
20.30 Zit meditatie
21.00 Bed tijd

Elke ochtend wordt ik wakker door een gigantische bel geluid door een monnik om vervolgens slaperig en met mijn ogen nog half dicht in mijn slippers te schieten en de kaars in mijn lantaarn aan te steken. In het pikkedonker loop ik met mijn lantaarn naar de meditatiehal, maar nu wel met mijn ogen open voor slangen, schorpioenen en duizendpoten. Eenmaal aangekomen wordt de hal warm verlicht met grote kaarsen en zie ik al enkele schimmen in meditatiehouding zitten. Zelf kruip ik op mijn eigen plekje, installeer mezelf en luister vervolgens hoe iedereen om mij heen zijn plekje vind.

Yoga blijkt uiteindelijk een van mijn favoriete momenten van de dag. Zo beginnen we in het donker, mijn lichaam nog stijf en in coma, wordt het steeds lichter, beginnen de vogels te fluiten en uiteindelijk eindigen we soepel en warm in de opkomende zon.

Die eerste dagen heb ik het heel zwaar door voornamelijk de fysieke pijn. Haleluujaaa wat een pijn. Mijn lichaam is al die rare bochten waar ik mezelf in wring (de lotushouding) en de hoeveelheid zituren niet gewend en protesteert hevig. Mijn knieën, rug en enkels verzuren, zijn beurs en stijf en ik knel mijn benen af, waardoor ze compleet verdoofd raken. Na elke meditatiesessie kan ik de eerste minuten niet opstaan aangezien ik anders languit zou liggen door spaghettibenen. Terwijl ik die rottige houding vervloek, blijf ik pushen en doorzetten, loop ik helemaal vast, begin ik opnieuw en ga ik door. Ik voel voornamelijk onrust en woede en ben helemaal gebroken en op van het constant mezelf uitdagen. Ik besef hoe bepalend je gedachten eigenlijk zijn en hoe ze overal de overhand in proberen te nemen. Het ene moment kan ik intens genieten van de woorden van de leraar, de manier van spreken, zo gelukkig, liefdevol en fijn. Het volgende moment voel ik intense haat, zit ik alleen maar te bedenken wat ik allemaal zou kunnen doen om zijn mond te kunnen snoeren en ik hoor voornamelijk een stemmetje; 'houd gewoon je kop!'. Tijdens elke meditatiesessie zitten er monniken op een tafel voor in de hal. Minimaal een uur lang zitten ze in lotus houding onwijs stil en vredig te zijn. Het ene moment kan ik een voorbeeld aan ze nemen, geven ze me nieuwe energie en speelt er een glimlach rond mijn mond. Het volgende moment schreeuw ik het (vanbinnen) uit van de pijn in die rot houding en wil ik ze het liefst van die tafel trekken. Hoezo?!! kunnen jullie zo lang zitten zonder ook maar een wenkbrauw op te trekken.... Sanne: adem in, adem uit..

In die eerste dagen heb ik ontzettend de drang om keihard te zingen, te schreeuwen , te lachen, iemand helemaal tot moes te knuffelen, heel hard te slaan en te huilen. Op de een of andere manier heb ik ook continu zin in yoghurt met beschuit, kaneel en suiker. Vanaf dag vier kom ik uiteindelijk tot het echte mediteren en heb ik de echte diepe concentratie en focus. Ik voel me vredig en kalm, licht en gewichtloos, met een tinteling en een glimlach en ik begrijp nu volkomen wat al die hippies en geitenwollen sokken met 'zen' bedoelen. Er komen gedachten binnen, maar deze kan ik onderbreken en zonder dat ik de afloop van de gedachte weet, weer laten gaan. Zelfs de lotushouding houd ik steeds langer vol en mijn spaghetti benen blijven achterwege.

Naast de yoga kijk ik iedere dag uit naar de groep loopmeditatie. We lopen 's avonds in het donker, onder de heldere sterrenhemel en op blote voeten om de vijver welke is gemarkeerd met grote kaarsen. In een gigantische rij lopen we allemaal in hetzelfde tempo en het enige wat je ziet zijn vaag de schimmen van honderd man. De vuurvliegjes dansen over het water en de kikkers en krekels gaan los.

Veel rust, discipline, kracht doorzettingsvermogen, besef, inzicht, vertrouwen en energie heb ik mezelf gegeven door deze tien dagen Vipassana vol te houden. Na bijna een jaar te reizen ben ik weer met beide benen op de grond gezet. Stevig gegrond zelfs, maar nu met een nieuwe kwaliteit om ondertussen mijn gedachten te laten zweven.

Vroeger had ik overal al budhabeeldjes in mijn kamer staan, maar dat was voornamelijk omdat ik zijn vette buik zo geweldig vond. Toch was ik ergens wel geïnteresseerd in het boeddhisme. In Nepal en India raakte ik er pas echt mee in aanraking, maar ook niet meer dan dat. Deze tien dagen ben ik volledig gebombardeerd met alles over het boeddhisme en heb ik heel veel zelf ervaren. Of ik nu non wordt, het klooster in ga, één maaltijd op een dag ga eten of hele dagen ga mediteren? Nou nee.. maar blijven mediteren en mindfull leven? Ja! En dan niet zoals pap zegt te gaan 'mediteren' en vervolgens gewoon ligt te slapen.

Of ik de regels heb overtreden? Wel een beetje als ik heel eerlijk ben.. Meteen de eerste dag overtreed ik de eerste regel 'je zult niet doden'. Pats! Voor ik het besef zit hij al geplet tegen de muur.. Oeps. Daarnaast overtreed ik op dag negen de regel niet praten: 'Au shit! Wat is dit nou? Waar zit je kreng en wat ben je eigenlijk? Een stekel of een mier? Au! Je doet echt pijn, klein onderkruipsel!' tot ik besef dat ik in mezelf aan het praten ben en alle anderen om me heen zitten of staan. Wat bleek het nou uiteindelijk? Ik had mijn billen vol in een rode mieren nest gepland.

Wanneer we na de tien dagen weer echt mogen praten, heb ik na vijf minuten al hoofdpijn.. Zo veel mensen, zo veel lawaai, zoveel prikkels. Het voelt dan ook als een helse tocht om vanaf Wat Suan Mokkh een taxi naar de haven te nemen en vervolgens een boot naar het eiland Koh Phangan. Zo veel geluiden, kleuren, mensen, verkeer.. prikkels! Gelukkig staat een vertrouwd persoon mij op te wachten wanneer ik aan kom: Freek! Een week lang een bungalow met hangmat, leuke eettentjes en barretjes, strandjes, marktjes, scooter touren, wandelingen, sporten, zwemmen, poolen, netflixen en yahtzeen aangezien het stort van de regen en onweer.

Na een week bijkomen op Koh Phangan zijn we vanochtend verder gereisd naar Krabi en hier blijven we tot de 25e om vervolgens het vliegtuig te pakken naar.... De Filipijnen! Voor ons ook een witte kerst: een sneeuw wit strand!